Wskazania do terapii
Na głowie umieszczamy elektrodę i trenujemy w punkcie w zależności od pomiaru EEG, objawów, rozpoznania.
Obecność zespołu zakłóceń uwagi (fp1/fp2, f3/f4, f7/f8, t6, p4)
- Dziecko wykazuje trudności w koncentracji na szczegółach, popełnia błędy nieuważne.
- Nie potrafi przez dłuższy czas skupić się na zadaniu.
- Sprawia wrażenie jakby nie słuchało przekazywanych mu komunikatów.
- Nie kończy zaczętych prac, polecenia wypełnia niedokładnie.
- Ma kłopoty z organizacją pracy i wszelkich zajęć.
- Niechętnie podejmuje zadania wymagające dłuższego wysiłku intelektualnego.
- Gubi przybory szkolne i rzeczy potrzebne do pracy i nauki.
- Łatwo ulega rozproszeniu pod wpływem słabych nawet bodźców.
- Zapomina o codziennych obowiązkach
Zwykle występują dwa główne typy zaburzeń uwagi:
- z hiperaktywnością,
- bez hiperaktywności;
Niekiedy też wymieniany jest typ mieszany, nieuważno-nadaktywny.
Wiele drugorzędnych objawów zespołu zaburzeń uwagi rozwija się stopniowo, dlatego w późniejszym wieku, u starszych dzieci, a także u dorosłych występują inne odmiany tego zespołu. Jest to np. zespół zaburzeń uwagi z objawami lęku, z depresją, z dysleksją i trudnościami w uczeniu się, z zachowaniami wysokiego ryzyka lub dużym zapotrzebowaniem na stymulację, z uzależnieniami, z zaburzeniami zachowania, agresją i osobowością aspołeczną, z zaburzeniami o charakterze obsesyjno-kompulsywnym.

Decydowanie i organizowanie (fp1/fp2)
- Dziecko ma trudność z podejmowaniem decyzji.
- Wykazuje trudności w myśleniu tj. myśli są nieskładnie, chaotyczne
- Ma kłopot z planowaniem działań, organizowaniem.

Brak motywacji / słaba motywacja (fp1/fp2, f3/f4, f7/f8, fz)
- Brak motywacja do nauki,
- Brak chęci do podejmowania wyzwań,
- Niechęć do dobywania wiedzy i umiejętności
- Minimalista

Impulsywność (fp1/fp2, f3/f4. Fz, c3/c4, cz)
- U dziecka w wieku przedszkolnym występuje dominacja aktywności ruchowej (zabawy w ganianego, zapasy itp.);
- Dziecko podejmuje działania ryzykowne, niebezpieczne, oderwane od faktycznych możliwości dziecka, często kończące się urazami;
- Codzienne czynności zabierają im więcej czasu niż rówieśnikom;
- W wieku szkolnym nie jest w stanie spokojnie wysiedzieć 45 minut w czasie lekcji;
- W szkole wymaga ciągłej kontroli i uwagi nauczyciela;
- Jest nadmiernie gadatliwe, niecierpliwe, przerywa i przeszkadza innym, skory do kłótni
- Bywa agresywne, bardzo łatwo je sprowokować;
- Jest impulsywne, (nim pomyśli to zrobi, a emocje i uczucia wyraża intensywniej niż rówieśnicy, co negatywnie wpływa na wzajemne relacje);
- Uznawane jest za niegrzeczne i nieposłuszne, zna reguły, lecz nie jest w stanie ich przestrzegać;
- Ma kłopoty z nauką, (dzieci z ADHD nie potrafią się skupić, a poza tym, mają trudności z wyłowieniem ważnych informacji);
- U dziecka występuje obniżona samoocena.
- Ciągła potrzeba bycia w centrum uwagi, uchodzi za klasowego błazna.

Spowolnienia (fp1/fp2, f3/f4, c3/c4, cz)
- Dziecko czuje się zmęczone i słabe, brak mu energii do działania
- Jest powolne, małomówne

Zaburzenia sprawności manualnej (zaburzenia motoryki małej) (c3/c4, cz, f3/f4, fz)
- Dziecko ma problemy w zakresie czynności samoobsługowych (ubieranie się, wiązanie butów, zapinanie guzików, przekładanie ubrań ze strony lewej na prawą, nawlekanie nici na igłę,),
- Brak samodzielności w trakcie spożywania posiłków,
- Wyraźna niechęć do czynności manualnych (rysowanie, malowanie, lepienie, nawlekanie, układanie),
- Nieprawidłowe napięcie mięśniowe,
- Zbyt wolne lub zbyt szybkie tempo w trakcie wykonywania zadań,
- Niski poziom graficzny pisma, prac plastycznych,
- Zaburzenia koordynacji wzrokowo-ruchowej,
- Zaburzone planowanie motoryczne,
- Niezręczność ruchowa,
- Niechęć do dotykania nowych, nieznanych faktur i przedmiotów.

Zaburzenia sprawności ruchowej (c3/c4, cz, f3/f4, fz)
- U dziecka występuje mała aktywność ruchowa i wyćwiczalność w zakresie dużych ruchów spowodowana zakłóceniami napięcia mięśniowego – nadmiernym lub za słabym
- Brak koordynacji ruchów przy współdziałaniu różnych grup mięśniowych
- Trudności z utrzymaniem równowagi
- Zakłócenia koordynacji wzrokowo – ruchowej w zabawach, w których ruch odbywa się pod kontrolą wzroku (rzuty piłką do celu, łapanie, kopanie piłki)
- Trudności w naśladowaniu demonstrowanego ruchu
- Niezręczne chodzenie po schodach, niezgrabne wspinanie się
- Ruchy kanciaste, mało płynne, brak precyzji ruchów, wzmożone napięcia mięśniowe, współruchy
- Trudności z koncentracją uwagi, szybkie zniechęcenie zadaniem.

Zaburzenia integracji sensorycznej (c3/c4, cz, p3/p4, pz)
- Dziecko jest niespokojne, płaczliwe, ma kłopoty z zaśnięciem
- Ma trudności z samodzielnym piciem, żuciem i przełykaniem pokarmów (preferuje dania papkowate),
- Źle toleruje wykonywanie przy nim czynności pielęgnacyjnych i higienicznych, takich jak: obcinanie włosów, paznokci, mycie twarzy, zębów, smarowanie kremem, czesanie, czyszczenie nosa, uszu itp.
- Wiele czynności samoobsługowych wykonuje z trudem, powoli, niezdarnie,
- Ma problemy z samodzielnym myciem się, ubieraniem, zwłaszcza zapinaniem guzików i sznurowaniem butów,
- Ma słabą równowagę: potyka się i upada częściej niż rówieśnicy, prawie zawsze ma jakiś siniak czy zadrapanie,
- Podczas dłuższego siedzenia ma trudności z utrzymaniem głowy w pozycji pionowej, podpiera ją ręką, kładzie się na stoliku itp.
- Jest nadruchliwe, nie może usiedzieć/ustać w jednym miejscu,
- Trudno się koncentruje, a łatwo rozprasza,
- Jest impulsywne, nadwrażliwe emocjonalnie, często się obraża,
- Bywa uparte, negatywistyczne,
- W porównaniu do innych dzieci czy wymogów sytuacji porusza się zbyt szybko lub za wolno,
- Nabywanie nowych umiejętności ruchowych sprawia mu trudność, np. jazda na rowerze, rzucanie i łapanie piłki, pływanie,
- Wchodząc/schodząc po schodach częściej niż inne dzieci trzyma się poręczy, niepewnie stawia nogi,
- Nieumyślnie wchodzi lub wpada na meble, ściany, inne dzieci,
- Niewłaściwie czy wręcz dziwacznie trzyma różne przedmioty codziennego użytku, np. nożyczki, sztućce czy przybory do pisania,
- Unika dziecięcego baraszkowania z rodzicami lub rodzeństwem,
- Uwielbia ruch, poszukuje go, dąży do niego. Jest stale w ruchu – biega, podskakuje, często zmienia pozycję ciałapprzejawia duży lęk przed upadkiem lub wysokością, okazuje niepokój, gdy musi oderwać nogi od podłoża, np. wejść na wysokie schody, na drabinkę, usiąść na wysokim stołku,
- W nowym miejscu czuje się zagubione, potrzebuje sporo czasu by zdobyć orientację w otoczeniu,
- Często myli stronę prawą i lewą, w obrębie własnego ciała oraz w otaczającej przestrzeni, podczas gier zespołowych zdarza się, że biegnie w innym kierunku niż jego drużyna, w inną stronę niż piłka, którą ma złapać, jest zdezorientowane, ma słabe wyczucie odległości
- Nie ma dominacji jednej ręki,
- Ma trudności z czytaniem i pisaniem, częściej niż inne dzieci w jego wieku myli, odwraca znaki graficzne, ma trudności w przepisywaniu, przerysowywaniu z tablicy,
- Ma kłopoty z cięciem nożyczkami, rysowaniem po śladzie, kalkowaniem itp.
- Sprawia wrażenie słabego, szybko się męczy,
- Nie lubi karuzeli, huśtawki, lub przeciwnie – uwielbia to!

Zaburzenia obsesyjno-kompulsywne, perfekcjonizm (fp1/fp2, cz, pz, fz)
- Bardzo silne koncentrowanie się na zarazkach, brudzie i zakażeniu;
- Ciągle pojawiające się wątpliwości (np. czy na pewno drzwi są zamknięte);
- Natrętne myśli dotyczące przemocy, skrzywdzenia kogoś, zabicia lub zrobienia krzywdy sobie;
- Spędzanie dużej ilości czasu na dotykaniu przedmiotów, liczeniu, myśleniu o liczbach lub sekwencjach;
- Nadmierne zwracanie uwagi na symetrię, porządek, dokładność;
- Bardzo silna potrzeba, by wiedzieć lub pamiętać o bardzo mało istotnych sprawach;
- Nadmierne koncentrowanie się na szczegółach;
- Ma tendencje do rozmawiania ciągle na ten sam temat, opowiadania tych samych historii, używania tych samych wyrażeń
- Powtarzające się manieryzmy ruchowe, np. trzepotanie lub kręcenie palcem, ręką, lub złożone ruchy całego ciała
- Bardzo głębokie zainteresowania bardzo wąską dziedziną, np. jakiś gatunek ptaków, model samochodu

Zachowania opozycyjno-buntownicze (fz, cz, pz, f4, f8)
- Dziecko miewa nieadekwatne do swojego wieku wybuchy złości, często spiera się, kłóci, sprzeciwia się dorosłym,
- Lekceważy normy,
- Obwinia innych za swoje złe zachowanie lub błędy,
- Często złości się, obraża , jak i jest złośliwe i mściwe wobec innych, nie kryjąc się umyślnie robi rzeczy, które sprawiają przykrość innym osobom, a z drugiej strony dziecko łatwo urazić, jest przewrażliwione.

Rozumienie sygnałów niewerbalnych (o1/o2, p4, t6. T4, f8, fp2)
- Trudno mu odgadnąć co jakaś osoba myśli lub co czuje na podstawie jej wyrazu twarzy
- Ma trudności ze odczytaniem, co ludzie o nim myślą
- Nie rozumie z czego i dlaczego inni śmieją się
- Trudno mu odgadnąć czy ktoś mówi żartem czy serio
- Nie chwyta sarkastycznych, ironicznych lub dwuznacznych wypowiedzi – rozumie wypowiedź dosłownie
- Trudno mu „czytać miedzy wierszami”

Interakcje społeczne (fp1/fp2, f8, t4, t6, p4 o1/o2, cz, pz)
- Woli robić rzeczy samemu, niż w zespole lub grupie
- Nie przepada za spotkaniami towarzyskimi, woli zostać w domu
- Ma kłopoty z nawiązywaniem przyjaźni, ma młodszych kolegów
- Brak spontaniczności w poszukiwaniu wspólnej zabawy, dzielenia się z innymi swoją radością, zainteresowaniami lub osiągnięciami
- Słaby kontakt wzrokowy, mimika lub gestykulacja w trakcie rozmowy z innymi
- Nie potrafi opowiadać dowcipnych historyjek
- Ludzie zwracają mu uwagę, że to co właśnie powiedział jest niegrzeczne, choć ma wrażenie, że to było grzeczne

Zaburzenia snu (01/02, p3/p4, pz, t5/t6, t3/t4, c3/c4,cz, f3/f4, fz)
- Moczenie nocne
- Koszmary senne
- Problem z rozpoczęciem i utrzymaniem stanu snu wiąże się z czynnikiem emocjonalnym, stresowym
- Lunatyzm
- Mówienie przez sen
- Okresowe ruchy kończyn w trakcie snu – występują często u dzieci z ADHD, są to kilkusekundowe ruchy zgięciowe, częściej w zakresie kończyn dolnych niż górnych, powodujące wybudzenia ze snu, co skutkuje uczuciem zmęczenia i niewyspania w ciągu dnia,
- Zespół niespokojnych nóg – w jego przebiegu mogą występować opisane wyżej ruchy kończyn, jest to jednak szersze zjawisko, polegające na potrzebie ruszania nogami, dodatkowo pacjent odczuwa w nogach różnego rodzaju przykre wrażenia, jak np. mrowienie, które mija pod wpływem poruszania nogami,
- Zaburzenia rytmu dobowego – polegają z grubsza na tym samym, co poprzedni problem; ma tu miejsce nieprawidłowa synchronizacja zachowań, “zasypianie/budzenie się”, trudności w adaptacji do codziennych wymagań, porannych pobudek itp,

Tendencje depresyjne, depresja (fp1/fp2, f3/f4, f7/f8, cz)
- U dziecka obserwuje się obniżony nastrój, smutek, złe samopoczucie
- Utrata zainteresowań, niechęć do życia
- Trudności z zasypianiem, koszmary nocne, problem z budzeniem się w nocy, problem ze wstaniem rano
- Poczucie bezsilności, bezradności, beznadziejności, niska samoocena
- Obowiązki stają się przytłaczające i trudne do zrealizowania
- Pasje, nauka, spotkania z równieśnikami nie mają sensu
- Czuje się przemęczony, zniechęcony, bez energii do działania
- Ma napady płaczu, jest rozdrażniony
- Bezpodstawnie obwiniania siebie za wiele rzeczy

Pobudliwość emocjonalna (t4)
- Niewspółmiernie silnie i gwałtownie reaguje na bodźce wywołujące lęk,
- Niewspółmiernie silnie i gwałtownie reaguje na bodźce wywołujące złość
- Bardzo łatwo i bez wyraźnego powodu obraża się, gniewa
- Inni (koledzy, nauczyciele) postrzegają jego zachowania jako niedojrzałe i niezrównoważone emocjonalnie
- Jego zachowanie cechuje: drażliwość i agresywność
- Jego zachowanie cechuje: płaczliwość i lękliwość

Wstydliwość i nieśmiałość (t3)

Słuchanie – percepcja (t3, t5, p3)
- Ma problemy w rozróżnieniu różnic między podobnymi wyrazami
- Wiele trudności sprawia mu wierne powtórzenie usłyszanych przed chwilą słów lub zdań
- Kiedy dwie osoby mówią jednocześnie, słyszy dźwięki, ale dźwięki zdają się być pomieszane
- Słuchając rozmowy, zdaję sobie sprawę, że nie docierają do niego wszystkie wypowiadane słowa
- Męczy się przy słuchaniu dłuższych opowiadań

Słuchanie ze zrozumieniem (fp1, f7, t3, t5, p3)
- Ma problemy z wykonywaniem instrukcji lub poleceń głosowych
- Ma trudności w rozumieniu wypowiedzi słownych innych ludzi, szczególnie wtedy gdy wymagane są złożona składnia i znaczenia abstrakcyjne
- Ma kłopoty ze zrozumieniem wypowiedzi, gdy równocześnie dyskutuje kilka osób
- Nie do końca rozumie, co ludzie mówią
- Ma trudności ze zrozumieniem i zapamiętaniem treści rozmowy telefonicznej
- Słyszenie dźwięków mowy (głosu, nie słów)
- Słyszy różne dźwięki jednocześnie, ale ma trudności z ich wyodrębnianiem

Rozumienie intonacji (p4, t6, t4, f8, fp2)
- Ma trudności z określeniem nastroju mówiącego na podstawie intonacji, akcentu, brzmienia jego głosu
- Nie jest w stanie rozpoznać po głosie czy ktoś żartuje, czy mówi poważnie

Płynność mówienia (t3, f7, fp1, f3, c3)
- Ma trudności z wysławianiem się w sposób płynny i jasny, sposób wysławiania się nie odzwierciedla jego inteligencji
- Ma dość ograniczone słownictwo, pomaga sobie gestykulacją, nadużywa zaimków
- Brakuje mu odpowiednich słów, aby w pełni wyrazić swoje myśli
- Ma problemy z doborem specyficznego i właściwego słownictwa do wypowiedzi
- Mówiąc, stosuje zdania niepełne, z licznymi błędami gramatycznymi
- Ma trudności z organizacją dłuższych wypowiedzi

Płynność czytania (t5, p3, o1/o2)
- Dziecko ma wolne tępo czytania, szybko się męczy podczas czynności
- Podczas czytania pomija litery, “zjada” końcówki, pomija całe wyrazy
- Podczas czytania myli litery o podobnych kształtach (percepcja wzrokowa)
- Podczas czytanie odwraca liczby lub wyrazy (percepcja wzrokowa)
- Podczas czytania zgaduje słowa zastępując nimi słowa, których nie potrafi odczytać

Dysortografia (t5, t3, p3, o1/02)

Łatwość pisania (fp1, c3, p3)
- Dziecko ma trudności z przelewaniem swoich myśli na papier
- Ma trudności w planowaniu i tworzeniu pisanych tekstów z myślą o określonym czytelniku i w określonym celu
- Popełnia liczne błędy gramatyczne i interpunkcyjne

Problemy z matematyką i liczeniem (p3, pz, p4)

Orientacja przestrzenna- rozumienie, orientacja przestrzenna – percepcja (01/02, p4,t6, f8, fp2)
- Ma trudności z dotknięciem palcem do nosa przy zamkniętych oczach
- Jeśli ktoś krzyknie „zejdź z drogi” nie wie w którą stronę odskoczyć
- Ma problemy z utrzymanie równowagi przez kilka sekund stojąc na jednej, lekko zgiętej nodze z zamkniętymi oczami
- Zaburzone odczuwanie dotyku przy zamkniętych oczach – gdy ktoś go dotyka nie odczuwa lub nie lokalizuje miejsca dotyku
- Ma trudności w rozróżnianiu różnych kształtów, zwłaszcza gdy kształty są do siebie zbliżone
- Ma trudności z dostrzeżeniem subtelnych różnic pomiędzy podobnymi obiektami
- Ma trudności z odnajdywaniem szczegółów różniących dwa obrazki
- Nie dostrzega zmian w wyglądzie znajomych osób: fryzura, ubranie, biżuteria
- Myli ludzi o podobnym wyglądzie

Problemy z pamięcią wzrokową (fp1, f7, t3, p3, o1/02)

Problemy z pamięcią słuchową (fp1, f7, t3, t5)

Problem z pamięcią wzrokową przestrzenną (01/02, p4, t6, f8, fp2)
- Ma problemy z zapamiętaniem twarzy
- Ma trudności w zapamiętywaniu, co i gdzie znajduje się w domu
- Ma trudności w zapamiętywaniu, gdzie: położył klucze, telefon, pióro, zeszyt itp.
- Gubi się w miejscach, które zna (miasta, dzielnice)

Czytanie ze zrozumieniem (f7, fp1. P3, t5, o1/o2)
- Ma trudności z opowiedzeniem tego, co przed chwilą przeczytał
- Ma trudności z rozumieniem pisanych wskazówek lub instrukcji obsługi
