Wskazania do terapii

Na głowie umieszczamy elektrodę i trenujemy w punkcie w zależności od pomiaru EEG, objawów, rozpoznania.

Obecność zespołu zakłóceń uwagi (fp1/fp2, f3/f4, f7/f8, t6, p4)

Dziecko wykazuje trudności w koncentracji na szczegółach, popełnia błędy nieuważne.
Nie potrafi przez dłuższy czas skupić się na zadaniu.
Sprawia wrażenie jakby nie słuchało przekazywanych mu komunikatów.
Nie kończy zaczętych prac, polecenia wypełnia niedokładnie.
Ma kłopoty z organizacją pracy i wszelkich zajęć.
Niechętnie podejmuje zadania wymagające dłuższego wysiłku intelektualnego.
Gubi przybory szkolne i rzeczy potrzebne do pracy i nauki.
Łatwo ulega rozproszeniu pod wpływem słabych nawet bodźców.
Zapomina o codziennych obowiązkach

Zwykle występują dwa główne typy zaburzeń uwagi:

z hiperaktywnością,
bez hiperaktywności;

Niekiedy też wymieniany jest typ mieszany, nieuważno-nadaktywny.

Wiele drugorzędnych objawów zespołu zaburzeń uwagi rozwija się stopniowo, dlatego w późniejszym wieku, u starszych dzieci, a także u dorosłych występują inne odmiany tego zespołu. Jest to np. zespół zaburzeń uwagi z objawami lęku, z depresją, z dysleksją i trudnościami w uczeniu się, z zachowaniami wysokiego ryzyka lub dużym zapotrzebowaniem na stymulację, z uzależnieniami, z zaburzeniami zachowania, agresją i osobowością aspołeczną, z zaburzeniami o charakterze obsesyjno-kompulsywnym.

Decydowanie i organizowanie (fp1/fp2)

Dziecko ma trudność z podejmowaniem decyzji.
Wykazuje trudności w myśleniu tj. myśli są nieskładnie, chaotyczne
Ma kłopot z planowaniem działań, organizowaniem.

Brak motywacji / słaba motywacja (fp1/fp2, f3/f4, f7/f8, fz)

Brak motywacja do nauki,
Brak chęci do podejmowania wyzwań,
Niechęć do dobywania wiedzy i umiejętności
Minimalista

Impulsywność (fp1/fp2, f3/f4. Fz, c3/c4, cz)

U dziecka w wieku przedszkolnym występuje dominacja aktywności ruchowej (zabawy w ganianego, zapasy itp.);
Dziecko podejmuje działania ryzykowne, niebezpieczne, oderwane od faktycznych możliwości dziecka, często kończące się urazami;
Codzienne czynności zabierają im więcej czasu niż rówieśnikom;
W wieku szkolnym nie jest w stanie spokojnie wysiedzieć 45 minut w czasie lekcji;
W szkole wymaga ciągłej kontroli i uwagi nauczyciela;
Jest nadmiernie gadatliwe, niecierpliwe, przerywa i przeszkadza innym, skory do kłótni
Bywa agresywne, bardzo łatwo je sprowokować;
Jest impulsywne, (nim pomyśli to zrobi, a emocje i uczucia wyraża intensywniej niż rówieśnicy, co negatywnie wpływa na wzajemne relacje);
Uznawane jest za niegrzeczne i nieposłuszne, zna reguły, lecz nie jest w stanie ich przestrzegać;
Ma kłopoty z nauką, (dzieci z ADHD nie potrafią się skupić, a poza tym, mają trudności z wyłowieniem ważnych informacji);
U dziecka występuje obniżona samoocena.
Ciągła potrzeba bycia w centrum uwagi, uchodzi za klasowego błazna.

Spowolnienia (fp1/fp2, f3/f4, c3/c4, cz)

Dziecko czuje się zmęczone i słabe, brak mu energii do działania
Jest powolne, małomówne

Zaburzenia sprawności manualnej (zaburzenia motoryki małej) (c3/c4, cz, f3/f4, fz)

Dziecko ma problemy w zakresie czynności samoobsługowych (ubieranie się, wiązanie butów, zapinanie guzików, przekładanie ubrań ze strony lewej na prawą, nawlekanie nici na igłę,),
Brak samodzielności w trakcie spożywania posiłków,
Wyraźna niechęć do czynności manualnych (rysowanie, malowanie, lepienie, nawlekanie, układanie),
Nieprawidłowe napięcie mięśniowe,
Zbyt wolne lub zbyt szybkie tempo w trakcie wykonywania zadań,
Niski poziom graficzny pisma, prac plastycznych,
Zaburzenia koordynacji wzrokowo-ruchowej,
Zaburzone planowanie motoryczne,
Niezręczność ruchowa,
Niechęć do dotykania nowych, nieznanych faktur i przedmiotów.

Zaburzenia sprawności ruchowej (c3/c4, cz, f3/f4, fz)

U dziecka występuje mała aktywność ruchowa i wyćwiczalność w zakresie dużych ruchów spowodowana zakłóceniami napięcia mięśniowego – nadmiernym lub za słabym
Brak koordynacji ruchów przy współdziałaniu różnych grup mięśniowych
Trudności z utrzymaniem równowagi
Zakłócenia koordynacji wzrokowo – ruchowej w zabawach, w których ruch odbywa się pod kontrolą wzroku (rzuty piłką do celu, łapanie, kopanie piłki)
Trudności w naśladowaniu demonstrowanego ruchu
Niezręczne chodzenie po schodach, niezgrabne wspinanie się
Ruchy kanciaste, mało płynne, brak precyzji ruchów, wzmożone napięcia mięśniowe, współruchy
Trudności z koncentracją uwagi, szybkie zniechęcenie zadaniem.

Zaburzenia integracji sensorycznej (c3/c4, cz, p3/p4, pz)

Dziecko jest niespokojne, płaczliwe, ma kłopoty z zaśnięciem
Ma trudności z samodzielnym piciem, żuciem i przełykaniem pokarmów (preferuje dania papkowate),
Źle toleruje wykonywanie przy nim czynności pielęgnacyjnych i higienicznych, takich jak: obcinanie włosów, paznokci, mycie twarzy, zębów, smarowanie kremem, czesanie, czyszczenie nosa, uszu itp.
Wiele czynności samoobsługowych wykonuje z trudem, powoli, niezdarnie,
Ma problemy z samodzielnym myciem się, ubieraniem, zwłaszcza zapinaniem guzików i sznurowaniem butów,
Ma słabą równowagę: potyka się i upada częściej niż rówieśnicy, prawie zawsze ma jakiś siniak czy zadrapanie,
Podczas dłuższego siedzenia ma trudności z utrzymaniem głowy w pozycji pionowej, podpiera ją ręką, kładzie się na stoliku itp.
Jest nadruchliwe, nie może usiedzieć/ustać w jednym miejscu,
Trudno się koncentruje, a łatwo rozprasza,
Jest impulsywne, nadwrażliwe emocjonalnie, często się obraża,
Bywa uparte, negatywistyczne,
W porównaniu do innych dzieci czy wymogów sytuacji porusza się zbyt szybko lub za wolno,
Nabywanie nowych umiejętności ruchowych sprawia mu trudność, np. jazda na rowerze, rzucanie i łapanie piłki, pływanie,
Wchodząc/schodząc po schodach częściej niż inne dzieci trzyma się poręczy, niepewnie stawia nogi,
Nieumyślnie wchodzi lub wpada na meble, ściany, inne dzieci,
Niewłaściwie czy wręcz dziwacznie trzyma różne przedmioty codziennego użytku, np. nożyczki, sztućce czy przybory do pisania,
Unika dziecięcego baraszkowania z rodzicami lub rodzeństwem,
Uwielbia ruch, poszukuje go, dąży do niego. Jest stale w ruchu – biega, podskakuje, często zmienia pozycję ciałapprzejawia duży lęk przed upadkiem lub wysokością, okazuje niepokój, gdy musi oderwać nogi od podłoża, np. wejść na wysokie schody, na drabinkę, usiąść na wysokim stołku,
W nowym miejscu czuje się zagubione, potrzebuje sporo czasu by zdobyć orientację w otoczeniu,
Często myli stronę prawą i lewą, w obrębie własnego ciała oraz w otaczającej przestrzeni, podczas gier zespołowych zdarza się, że biegnie w innym kierunku niż jego drużyna, w inną stronę niż piłka, którą ma złapać, jest zdezorientowane, ma słabe wyczucie odległości
Nie ma dominacji jednej ręki,
Ma trudności z czytaniem i pisaniem, częściej niż inne dzieci w jego wieku myli, odwraca znaki graficzne, ma trudności w przepisywaniu, przerysowywaniu z tablicy,
Ma kłopoty z cięciem nożyczkami, rysowaniem po śladzie, kalkowaniem itp.
Sprawia wrażenie słabego, szybko się męczy,
Nie lubi karuzeli, huśtawki, lub przeciwnie – uwielbia to!

Zaburzenia obsesyjno-kompulsywne, perfekcjonizm (fp1/fp2, cz, pz, fz)

Bardzo silne koncentrowanie się na zarazkach, brudzie i zakażeniu;
Ciągle pojawiające się wątpliwości (np. czy na pewno drzwi są zamknięte);
Natrętne myśli dotyczące przemocy, skrzywdzenia kogoś, zabicia lub zrobienia krzywdy sobie;
Spędzanie dużej ilości czasu na dotykaniu przedmiotów, liczeniu, myśleniu o liczbach lub sekwencjach;
Nadmierne zwracanie uwagi na symetrię, porządek, dokładność;
Bardzo silna potrzeba, by wiedzieć lub pamiętać o bardzo mało istotnych sprawach;
Nadmierne koncentrowanie się na szczegółach;
Ma tendencje do rozmawiania ciągle na ten sam temat, opowiadania tych samych historii, używania tych samych wyrażeń
Powtarzające się manieryzmy ruchowe, np. trzepotanie lub kręcenie palcem, ręką, lub złożone ruchy całego ciała
Bardzo głębokie zainteresowania bardzo wąską dziedziną, np. jakiś gatunek ptaków, model samochodu

Zachowania opozycyjno-buntownicze (fz, cz, pz, f4, f8)

Dziecko miewa nieadekwatne do swojego wieku wybuchy złości, często spiera się, kłóci, sprzeciwia się dorosłym,
Lekceważy normy,
Obwinia innych za swoje złe zachowanie lub błędy,
Często złości się, obraża , jak i jest złośliwe i mściwe wobec innych, nie kryjąc się umyślnie robi rzeczy, które sprawiają przykrość innym osobom, a z drugiej strony dziecko łatwo urazić, jest przewrażliwione.

Rozumienie sygnałów niewerbalnych (o1/o2, p4, t6. T4, f8, fp2)

Trudno mu odgadnąć co jakaś osoba myśli lub co czuje na podstawie jej wyrazu twarzy
Ma trudności ze odczytaniem, co ludzie o nim myślą
Nie rozumie z czego i dlaczego inni śmieją się
Trudno mu odgadnąć czy ktoś mówi żartem czy serio
Nie chwyta sarkastycznych, ironicznych lub dwuznacznych wypowiedzi – rozumie wypowiedź dosłownie
Trudno mu „czytać miedzy wierszami”

Interakcje społeczne (fp1/fp2, f8, t4, t6, p4 o1/o2, cz, pz)

Woli robić rzeczy samemu, niż w zespole lub grupie
Nie przepada za spotkaniami towarzyskimi, woli zostać w domu
Ma kłopoty z nawiązywaniem przyjaźni, ma młodszych kolegów
Brak spontaniczności w poszukiwaniu wspólnej zabawy, dzielenia się z innymi swoją radością, zainteresowaniami lub osiągnięciami
Słaby kontakt wzrokowy, mimika lub gestykulacja w trakcie rozmowy z innymi
Nie potrafi opowiadać dowcipnych historyjek
Ludzie zwracają mu uwagę, że to co właśnie powiedział jest niegrzeczne, choć ma wrażenie, że to było grzeczne

Zaburzenia snu (01/02, p3/p4, pz, t5/t6, t3/t4, c3/c4,cz, f3/f4, fz)

Moczenie nocne
Koszmary senne
Problem z rozpoczęciem i utrzymaniem stanu snu wiąże się z czynnikiem emocjonalnym, stresowym
Lunatyzm
Mówienie przez sen
Okresowe ruchy kończyn w trakcie snu – występują często u dzieci z ADHD, są to kilkusekundowe ruchy zgięciowe, częściej w zakresie kończyn dolnych niż górnych, powodujące wybudzenia ze snu, co skutkuje uczuciem zmęczenia i niewyspania w ciągu dnia,
Zespół niespokojnych nóg – w jego przebiegu mogą występować opisane wyżej ruchy kończyn, jest to jednak szersze zjawisko, polegające na potrzebie ruszania nogami, dodatkowo pacjent odczuwa w nogach różnego rodzaju przykre wrażenia, jak np. mrowienie, które mija pod wpływem poruszania nogami,
Zaburzenia rytmu dobowego – polegają z grubsza na tym samym, co poprzedni problem; ma tu miejsce nieprawidłowa synchronizacja zachowań, “zasypianie/budzenie się”, trudności w adaptacji do codziennych wymagań, porannych pobudek itp,

Tendencje depresyjne, depresja (fp1/fp2, f3/f4, f7/f8, cz)

U dziecka obserwuje się obniżony nastrój, smutek, złe samopoczucie
Utrata zainteresowań, niechęć do życia
Trudności z zasypianiem, koszmary nocne, problem z budzeniem się w nocy, problem ze wstaniem rano
Poczucie bezsilności, bezradności, beznadziejności, niska samoocena
Obowiązki stają się przytłaczające i trudne do zrealizowania
Pasje, nauka, spotkania z równieśnikami nie mają sensu
Czuje się przemęczony, zniechęcony, bez energii do działania
Ma napady płaczu, jest rozdrażniony
Bezpodstawnie obwiniania siebie za wiele rzeczy

Pobudliwość emocjonalna (t4)

Niewspółmiernie silnie i gwałtownie reaguje na bodźce wywołujące lęk,
Niewspółmiernie silnie i gwałtownie reaguje na bodźce wywołujące złość
Bardzo łatwo i bez wyraźnego powodu obraża się, gniewa
Inni (koledzy, nauczyciele) postrzegają jego zachowania jako niedojrzałe i niezrównoważone emocjonalnie
Jego zachowanie cechuje: drażliwość i agresywność
Jego zachowanie cechuje: płaczliwość i lękliwość

Wstydliwość i nieśmiałość (t3)

Słuchanie – percepcja (t3, t5, p3)

Ma problemy w rozróżnieniu różnic między podobnymi wyrazami
Wiele trudności sprawia mu wierne powtórzenie usłyszanych przed chwilą słów lub zdań
Kiedy dwie osoby mówią jednocześnie, słyszy dźwięki, ale dźwięki zdają się być pomieszane
Słuchając rozmowy, zdaję sobie sprawę, że nie docierają do niego wszystkie wypowiadane słowa
Męczy się przy słuchaniu dłuższych opowiadań

Słuchanie ze zrozumieniem (fp1, f7, t3, t5, p3)

Ma problemy z wykonywaniem instrukcji lub poleceń głosowych
Ma trudności w rozumieniu wypowiedzi słownych innych ludzi, szczególnie wtedy gdy wymagane są złożona składnia i znaczenia abstrakcyjne
Ma kłopoty ze zrozumieniem wypowiedzi, gdy równocześnie dyskutuje kilka osób
Nie do końca rozumie, co ludzie mówią
Ma trudności ze zrozumieniem i zapamiętaniem treści rozmowy telefonicznej
Słyszenie dźwięków mowy (głosu, nie słów)
Słyszy różne dźwięki jednocześnie, ale ma trudności z ich wyodrębnianiem

Rozumienie intonacji (p4, t6, t4, f8, fp2)

Ma trudności z określeniem nastroju mówiącego na podstawie intonacji, akcentu, brzmienia jego głosu
Nie jest w stanie rozpoznać po głosie czy ktoś żartuje, czy mówi poważnie

Płynność mówienia (t3, f7, fp1, f3, c3)

Ma trudności z wysławianiem się w sposób płynny i jasny, sposób wysławiania się nie odzwierciedla jego inteligencji
Ma dość ograniczone słownictwo, pomaga sobie gestykulacją, nadużywa zaimków
Brakuje mu odpowiednich słów, aby w pełni wyrazić swoje myśli
Ma problemy z doborem specyficznego i właściwego słownictwa do wypowiedzi
Mówiąc, stosuje zdania niepełne, z licznymi błędami gramatycznymi
Ma trudności z organizacją dłuższych wypowiedzi

Płynność czytania (t5, p3, o1/o2)

Dziecko ma wolne tępo czytania, szybko się męczy podczas czynności
Podczas czytania pomija litery, “zjada” końcówki, pomija całe wyrazy
Podczas czytania myli litery o podobnych kształtach (percepcja wzrokowa)
Podczas czytanie odwraca liczby lub wyrazy (percepcja wzrokowa)
Podczas czytania zgaduje słowa zastępując nimi słowa, których nie potrafi odczytać

Dysortografia (t5, t3, p3, o1/02)

Łatwość pisania (fp1, c3, p3)

Dziecko ma trudności z przelewaniem swoich myśli na papier
Ma trudności w planowaniu i tworzeniu pisanych tekstów z myślą o określonym czytelniku i w określonym celu
Popełnia liczne błędy gramatyczne i interpunkcyjne

Problemy z matematyką i liczeniem (p3, pz, p4)

Orientacja przestrzenna- rozumienie, orientacja przestrzenna – percepcja (01/02, p4,t6, f8, fp2)

Ma trudności z dotknięciem palcem do nosa przy zamkniętych oczach
Jeśli ktoś krzyknie „zejdź z drogi” nie wie w którą stronę odskoczyć
Ma problemy z utrzymanie równowagi przez kilka sekund stojąc na jednej, lekko zgiętej nodze z zamkniętymi oczami
Zaburzone odczuwanie dotyku przy zamkniętych oczach – gdy ktoś go dotyka nie odczuwa lub nie lokalizuje miejsca dotyku
Ma trudności w rozróżnianiu różnych kształtów, zwłaszcza gdy kształty są do siebie zbliżone
Ma trudności z dostrzeżeniem subtelnych różnic pomiędzy podobnymi obiektami
Ma trudności z odnajdywaniem szczegółów różniących dwa obrazki
Nie dostrzega zmian w wyglądzie znajomych osób: fryzura, ubranie, biżuteria
Myli ludzi o podobnym wyglądzie

Problemy z pamięcią wzrokową (fp1, f7, t3, p3, o1/02)

Problemy z pamięcią słuchową (fp1, f7, t3, t5)

Problem z pamięcią wzrokową przestrzenną (01/02, p4, t6, f8, fp2)

Ma problemy z zapamiętaniem twarzy
Ma trudności w zapamiętywaniu, co i gdzie znajduje się w domu
Ma trudności w zapamiętywaniu, gdzie: położył klucze, telefon, pióro, zeszyt itp.
Gubi się w miejscach, które zna (miasta, dzielnice)

Czytanie ze zrozumieniem (f7, fp1. P3, t5, o1/o2)

Ma trudności z opowiedzeniem tego, co przed chwilą przeczytał
Ma trudności z rozumieniem pisanych wskazówek lub instrukcji obsługi